‘Halleluja’ door Annelies Verbeke

Het werk van schrijfster Annelies Verbeke heeft nooit mijn lezerspad gekruist. Ik wist niet wat er aan mij voorbij was gegaan. Nu besef ik wat ik al die jaren heb gemist!
Het lezen van het werk van deze auteur had ongetwijfeld de kwaliteit van mijn eigen verhalen met sprongen verbeterd. Zij is een voorbeeld voor iedereen die korte verhalen schrijft. En dat zijn heel veel mensen in Nederland: schrijven is hobby nummer twee!

Annelies Verbeke (geboren 1976 in Dendermonde, België) studeerde Germaanse talen te Gent en bij het Royal Institute for Theatre, Cinema and Sound, het Rits in Brussel scenarioschrijven. Ze publiceert bij uitgeverij De Geus sinds haar debuut in 2003 getiteld Slaap, en heeft tot nu toe drie romans, drie verhalenbundels en talloze scenario’s voor film en toneel op haar naam staan. Slaap kreeg onmiddellijk een debuutprijs, Dertig dagen (2015) kreeg drie grote literaire prijzen en werd vertaald in 22 talen.

Ik heb wat in te halen!

Halleluja (2017) is een bundel met vijftien prachtige verhalen. Verrassend, diepgaand, over menselijke gemoedstoestanden in gewone en toch bijzondere menselijke omstandigheden. Zo is de Huilbaby van het gelijknamige verhaal van de bundel de ik-persoon, die met een bijna pervers genoegen ziet hoe de ouders te lijden hebben onder zijn gehuil, rake observaties doet over die ouders -nu en over tientallen jaren – en doorgaat met zijn vernietigende gedrag, dat hem weliswaar overvalt, maar dat hij toch met ‘bitter plezier’ volhoudt.
Het verhaal Voorbeelden van verdriet lijkt een gewone situatie te beschrijven van een team-uitje van een architectenbureau, maar is een schets van een niet meer zo jonge vrouw, Jenifer, lichamelijk en psychisch beschadigd in een eerdere relatie, nu directiesecretaresse van een begaafd en succesvol architect, die zijn personeel schoffeert en gebruik maakt van de meegaandheid van Jenifer. Hij is ongemerkt ontspoord, wat leidt tot verrassende gebeurtenissen, maar vooral tot een subliem beschreven onvermoede grootsheid van karakter van Jenifer in het contact met de architect.
Tijdens het lezen van het verhaal Prins hoorde ik mezelf een paar keer hardop lachen. Weer zo’n ogenschijnlijke doodgewone gebeurtenis, namelijk ‘oude vergeetachtige moeder gaat naar een verzorgingshuis, maar zoals de folder al aan oude moeder en dochter beloofde, geeft het aangekondigde extra van moeders verzorging een onverwachte wending en dat is bijzonder grappig. Moeder wordt er gelukkig van en dochter wanhopig.

Of een verhaal 1800 woorden heeft of 6000 doet er niet toe: de lezer wordt er vanaf het begin met de snelheid van een torpedo in gezogen. Niet alleen de inhoud van zo’n verhaal pakt je, maar vooral de stijl van schrijven overrompelt je en sleurt je mee. Annelies Verbeke observeert, zet wat ze ziet puntig en fraai neer, mengt zich er niet in met oordelen of uitleg. Het zijn sec de feitelijkheden, die de gemoedstoestanden blootleggen. Geen opsmuk, wel humor zonder grappig te doen, geduldig beschrijven en doorstoten naar niveaus onder de menselijke maskers, onder de uiterlijke schijn. Of je wilt of niet, of je het er mee eens bent of niet, je kunt de situaties en de reacties volgen, begrijpen. Ze neemt je mee naar het niveau van de personages waar de problemen spelen en (eventueel) kunnen worden opgelost.

Ze schrijft filmisch, beeldend, niet theatraal. Bovenal is het hogeschool schrijven. Literatuur van de bovenste plank!
Voor de korte verhalenschrijvers: lezen en herlezen, bestuderen hoe ze het doet!
Voor elke lezer: genieten!
En voor mij geldt: beter laat dan nooit.

Uitgeverij       De Geus, 2017
Pagina’s          217
ISBN               978 9044 538 052